تجربه‌ای به خوشمزگی شیرینی های ترکیه

زندگی در خاورمیانه اگر همه‌چیز خوب پیش برود، فرصت تجربه‌های ناب و بی‌نظیر را به دست می‌دهد. خوراکی‌ها و نوشیدنی‌های این منطقه وجه مشترک بسیاری از خرده‌فرهنگ‌ها است. در این میان خوردنی های ترکیه تجربه‌ی شیرینی برای مسافران و مهاجران به این کشور را رغم می‌زند. همه‌ی ما با باقلوای استانبولی و تفاوتش با باقلوای ایرانی آشنا هستیم. اما مطمئن باشید شیرینی های ترکیه به باقلوا و انواعش خلاصه نمی‌شود. ام تی سی هوم در این مقاله به محبوب‌ترین دسرها و شیرینی های ترکیه می‌پردازد. در این سفر لذت‌بخش با طعم شیرین همراه ما باشید.

باقلوا | Baklava

باقلوا در بین شیرینی های ترکیه از همه معروف‌تر است. در ایران ما آن را با عنوان باقلوای استانبولی می‌شناسیم. طعمی عجیب و عمیق از شیرینی که در تمام وجودمان رخنه می‌کند.
ریشه‌ی باقلوا در خاورمیانه به اقوام ترکمن بازمی‌گردد. تقریبا تمامی فرهنگ‌های غذایی در خاورمیانه و کشورهای حوزه‌ی قفقاز نوعی باقلوا در میان شیرینی‌های خود دارند. اما باقلوای استانبولی از همه معروف‌تر است.
باقلوا جزء محبوب‌ترین شیرینی های ترکیه است که به‌صورت سنتی از چند لایه خمیر که درهم‌پیچیده‌اند تهیه می‌شود. در میان این لایه‌ها معمولا با دانه‌های کوبیده شده مانند پسته، گردو و ادویه‌های خوشبو چون هل پر می‌شود. درنهایت باقلواهای پیچیده و آماده غرق در شهر شکر می‌شوند.
در برخی مناطق ترکیه علاوه بر پسته و گردو از بادام یا فندق به‌عنوان مغز و محتوای میان لایه‌ها استفاده می‌شود.
باقلوای استانبولی انواع زیادی دارد؛ بورما، فیستیکلی سارما، بلبل‌یواسی، سوتلو نوریه و شوییت معروف‌ترین این انواع هستند. از این نظر می‌توان گفت در بین شیرینی های ترکیه باقلوا بیشترین تنوع را دارد.

بیشتر بخوانید: چگونه با خرید ملک در ترکیه اقامت بگیریم؟

کنافه (Kunefe)

کونفه، کنوفه یا کنافه ازجمله شیرینی های ترکیه است که محبوبیت زیادی دارد. البته کنافه بیشتر یک‌جور دسر محسوب می‌شود که با شهد شیرین می‌شود. دستور پخت کنافه در هر بخش از ترکیه، شکل متفاوت و سنتی خاص خود را دارد.
اما برویم سر اصل مطلب که کنافه چیست؟ اول اینکه کونفه محدود به ترکیه نیست و در نقاط مختلف خاورمیانه به شکل‌های مختلفی طبخ می‌شود. کنافه‌های عربی به‌ویژه غزه نیز بسیار مشهور هستند. بنابراین می‌توان گفت کنافه یک شیرینی خاورمیانه‌ای است.
کنافه از یک رشته خمیر بسیار نازک یا خمیر خاصی به نام سمولینای (که بسیار نازک و لایه‌لایه است) درست می‌شود. این رشته‌های خمیری ابتدا در شربت شیرینی خیس می‌خورند تا شیرینی به لایه‌لایه‌ها نفوذ کند.

در میان لایه‌های خمیر را هم با موادی مانند پنیر ترکی، دانه‌های آجیلی یا خامه‌ی سفت پر می‌کنند. انواع مختلفی از کنافه در منطقه تهیه می‌شود که عبارت‌اند از:

کنافه نابلسی

ریشه این نوع کنافه به نابلس در فلسطین بازمی‌گردد. محتویات این نوع کنافه پنیر سفید با طعم ملایم به همراه لایه‌هایی از گند کوبیده شده است. کنافه در مرحله‌ی آغاز آماده‌سازی در شربتی از شکر خوابانده می‌شود.

بیشتر بخوانید: آسان ترین راه گرفتن اقامت ترکیه چیست؟

کنافه کادایف

در بخش‌هایی از ترکیه به‌ویژه در استان ختای که حال و هوای عربی دارد کنافه با کادایف تهیه می‌شود. کادایف رشته‌های مویی شکل است که پس از طبخ حالتی ترد و شکننده پیدا می‌کنند. برای داخل این نوع از کنافه از پنیر اورفه استفاده می‌شود.
کنافه و کادایف در داخل فر یا تنور که پخته شد، نوبت به غرقه سازی در شیره و شهد می‌رسد. اغلب در ترکیبات شهد از سرشیر نیز استفاده می‌کنند.

کنافه رشته ختایی

شیرینی های ترکیه میان کشور ترکیه و نواحی آذری نشین ایران باهم اشتراکات زیادی دارند. برای مثال کنافه در تبریز و شهرهای حومه با رشته‌های ختایی که رشته‌هایی مشبک‌ شکل هستند تهیه می‌شود.
کنافه یا همان رشته ختایی اغلب به‌عنوان دسر در ماه رمضان طبخ می‌شود. ترکیبات این شیرینی ترکی شامل گردو، دارچین، زنجبیل، گل سرخ و شیره است.

بیشتر بخوانید: هزینه‌ها و مزایای زندگی در ترکیه چه هستند؟

لوکوم | Lokum

لوکوم همان راحت‌الحلقوم خودمان است. یکی از شیرینی‌ های ترکیه که در سنت این کشور ریشه دارد. لوکوم ماهیت ژله‌ای دارد. جالب است بدانید، حالت ژله‌ای این شیرینی به دلیل استفاده از نشاسته و قند است.
پیشینه‌ی این شیرینی را به عرب‌ها نسبت می‌دهند. می‌گویند تاجری در سفرش به کشورهای عربی با این شیرینی آشنا شده و آن را ترکیه آورده. بعدازآن شکل‌ها جدیدتر این شیرینی در ترکیه ساخته‌شده است. آنچه مسلم است تناول این شیرینی به‌ویژه در اعیاد مذهبی در دربار عثمانی بسیار متداول بوده.
ترکیبات لوکوم شامل نشاسته، قند، گلاب، ترنج یا لیمو، ادویه‌هایی مانند دارچین و هل یا نعنا تشکیل می‌دهد. مغزهایی که در تولید لوکوم مورداستفاده قرار می‌گیرند نیز متنوع است؛ گردو، پسته، فندق و بادام. اغلب از نارگیل پودر شده هم برای تزئین لوکوم استفاده می‌کنند.
در بین شیرینی‌ های ترکیه، لوکوم جزء آن دسته‌ای است که در اعیادی مثل عید فطر و قربان به‌عنوان بخشی جدا‌نشدنی از رسم و رسومات شناخته می‌شود.

بیشتر بخوانید: مراسم مذهبی در ترکیه چگونه برگزار می‌شود؟

عاشوره | Ashure

عاشوره از عجیب‌ترین شیرینی های ترکیه است. گرچه بیش از آنکه شیرینی باشد جزء دسرهای ترکیه قرار می‌گیرد. عاشوره را با نام‌های آشوره یا پودینگ حضرت نوح هم می‌شناسند. پیشینه‌ی این خوراکی از خودش هم عجیب‌تر است. عمدتا عاشوره در روز دهم محرم یا همان عاشورا طبخ می‌شود و بین مردم توزیع می‌شود.
جالب است بدانید که ریشه‌ی اصلی این دسر نه به آیین سوگواری محرم و سنت‌های شیعیان بازمی‌گردد و نه اصلا تاریخچه‌اش ارتباطی با اسلام دارد. بر اساس باورهای مردم در ترکیه زمانی که کشتی حضرت نوح به ساحل رسید تنها مقداری غلات و میوه برایشان باقی‌مانده بود. درنتیجه با ترکیب همین مواد آش شیرینی پختند و در میان مسافران کشتی توزیع کردند.
دو قول معروف در مورد وجه‌تسمیه عاشوره وجود دارد. برای اساس اولی ذخایر کشتی شامل 10 نوع غله و میوه می‌شده و برای همین نام خوراک عاشوره انتخاب‌شده. طرفداران روایت دوم، معتقدند که کشتی حضرت نوح روز دهم محرم به ساحل رسیده و به همین مناسبت نام دسر را عاشوره می‌نامند.
ترکیبات عاشوره شامل گندم، لوبیا سفید، نخود، کشمش، فندق، انجیر خشک، برگه‌ی زردآلو، گردو، دانه انار، ادویه و آب می‌شود.

بیشتر بخوانید: هر آنچه باید در مورد مسجد ایاصوفیه استانبول بدانید

لوکما | Lokma

لوکما ازنظر ظاهری شبیه به بامیه است. یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی های ترکیه محسوب می‌شود. شکل اصلی لوکما – یا همان لقمه‌ی خودمان – توپ‌های ریز خمیری است. مانند بامیه، لوکما هم باید در روغن داغ سرخ شود و بعد بلافاصله درون شربت قرار گیرد. طعم لوکما با توجه به غلظت شربت بسیار شیرین است. در ترکیه به‌صورت سنتی از لوکما جهت پذیرایی در مراسم سوگواری استفاده می‌کنند. رسمی شبیه طبخ و توزیع حلوا در فرهنگ ایرانی دارد.
جالب است بدانید، امروزه لوکما جای خودش را در میان غذاهای خیابانی ترکیه بازکرده و به‌عنوان شیرینی محبوب ترکیه برای توریست‌ها کاملا شناخته‌شده است.

بیشتر بخوانید: معروف‌ترين غذاهاى خيابانى استانبول

شیرینی قرابیه

قرابیه هم از آن دست شیرینی های ترکیه است که در ایران نیز داریم. در بخش‌های غربی ایران و استان‌های آذری نشین این شیرینی خوشمزه طبخ می‌شود. این شیرینی در ایران، ترکیه، آذربایجان به‌عنوان یک شیرینی گران و مجلسی شناخته می‌شود. جالب‌تر آنکه قرابیه در ارمنستان و یونان هم نمونه‌های مشابهی دارد.
قرابیه در ترکیه طرفداران خاص خودش را دارد. معمولا این شیرینی پای ثابت مراسم مذهبی و تاریخی ترکیه است. در میهمانی‌ها رسمی هم از قرابیه برای پذیرایی استفاده می‌کنند.
قرابیه از ترکیب تخم‌مرغ، شکر، مغز پسته یا بادام و یا هر دو تهیه می‌شود. در برخی شیوه‌های طبخ نارگیل به‌صورت کامل جایگزین بادام می‌شود و تنها از بادام برای تزئین استفاده می‌کنند.
این شیرینی طعم شیرین قدرتمندی دارد و با توجه به میزان مغزهای آجیلی به‌کاررفته در دستور پختش هم مغذی است و هم گران.

بیشتر بخوانید: بهترین شهرهای ترکیه برای خرید کدامند؟

شکرپاره‌ی ترکیه

شکرپاره هم خوشمزه است و هم محبوب. روش‌های مختلفی برای طبخ شکرپاره وجود دارد. شکرپاره جزء شیرین‌ترین شیرینی های ترکیه است. این شیرینی در سفرهای عید مردم ترکیه به‌ویژه افراد سنتی جای ثابت خود را دارد.
ترکیبات اصلی شکرپاره شامل تخم‌مرغ، کره یا روغن حیوانی، آرد (اغلب سمولینا) می‌شود. در شکل‌های جدید روش تهیه این شیرینی وانیل جایگزین ادویه‌های سنتی شده است. به شکل سنتی این شیرینی در تنور پخته می‌شده که امروزه فر جایگزین آن شده است.
بلافاصله بعد از پخت شیرینی در فر، شربتی شیرین از شهد یا شکر را بر روی آن می‌ریزند تا شیرینی داغ داغ جذب شکرپاره شود. این شیرینی به‌شدت ترد و شیرین است به همین دلیل به شکرپاره شهرت یافته.

بیشتر بخوانید: انواع بستنی‌های مخصوص ترکیه

سخن پایانی

در این مقاله به معرفی محبوب‌ترین شیرینی های ترکیه پرداختیم. نکته‌ی جالب اینکه بخش زیادی از شیرینی های ترکیه در ایران با نام دیگر یا اندکی تفاوت در دستور پخت طبخ می‌شود. به نظر می‌رسد تشابهات فرهنگی از ذائقه‌ی غذایی‌مان در خاورمیانه شروع می‌شود.
به نظر شما کدام‌یک از غذاهای ترکیه شبیه به غذاهای ایرانی است؟