سینمای ترکیه تاریخ طولانی و پر جنب و جوشی دارد که بر دنیای سینما تأثیر گذاشته است. فیلم سازهای ترکیه، کشور ترکیه را به تمام دنیا معرفی کردند، به طوری که مخاطبان داخلی و خارجی عمیقاً تحت تأثیر فیلم‌های جاودانه ترکی قرار گرفته‌اند. فیلم‌های کلاسیک ترکیه از طریق داستان‌های جذاب خود که نه تنها میراث فرهنگی کشور ترکیه را منعکس می‌کند، بلکه مرزهای داستان‌گویی را نیز جابجا می‌کند، موضوعات مختلف را بررسی می‌کند و مخاطبان را مجذوب خود می‌کند، کمک قابل توجهی به صنعت فیلم جهانی کرده‌اند. سینمای ترکیه در این سال‌ها پیشرفت چشمگیری داشته و فیلم‌های جذابی در ژانرهای مختلف خلق کرده است. در این مقاله ام تی سی هوم با هم نگاهی به نوابغ سینمای ترکیه می‌اندازیم و با مشهورترین فیلم سازهای ترکیه که از نظر منتقدان سینما به عنوان موفق‌ترین‌ها نام برده می‌شوند، آشنا شویم.
نوری بیلگه جیلان
نوری بیلگه جیلان از فیلم سازهای ترکیه چیره دست سینمای ترکیه در سال 1959 در منطقه باکرکوی استانبول به دنیا آمد. در سال 1976 از دانشگاه فنی استانبول، گروه شیمی فارغ‌التحصیل شد.
نوری بیلگه جیلان از شناخته‌شده‌ترین فیلم سازهای ترکیه در داخل و خارج از کشور است. به ویژه با آثارش در زمینه هنر سینما و عکاسی شناخته شده است، به عنوان یکی از صداهای اصیل سینمای ترکیه شناخته می‌شود. فیلم‌های نوری بیلگه جیلان اغلب در جشنواره‌های داخلی و بین‌المللی جوایزی کسب می‌کنند، او جایزه بهترین کارگردانی در جشنواره کن را دریافت کرده است. علاوه بر این او با تقدیم این جایزه به کشورش بار دیگر عشق خود را به این سرزمین ثابت کرد.
فیلم‌های نوری بیلگه جیلان عموماً بر دنیای درونی افراد و حالات عاطفی پیچیده آنها تمرکز دارند. زبان سینمایی او روحیه‌ای دارد که مردم را عمیقاً تحت تأثیر قرار می‌دهد و مردم را برای مدت طولانی به فکر فرو می‌برد. نوری بیلگه جیلان رابطه بین انسان و طبیعت، رابطه جامعه و فرد و بدبینی را کاملاً آشکار می‌کند. استفاده از نور طبیعی، حرکات آهسته، صدا و سکوت جایگاه مهمی در فیلم‌های او دارد. این سبک منحصر به فرد زیبایی‌شناسی و فضای فیلم‌های جیلان را تعیین می‌کند. نوری بیلگه جیلان در فیلم‌هایش به مضامین جهانی مانند تنهایی افراد، عدم ارتباط، ناامیدی‌ها و محدودیت زمان می‌پردازد.
بیشتر بخوانید: با جدیدترین سریال‌های ترکی آشنا شوید
نوری بیلگه جیلان از مشهورترین فیلم سازهای ترکیه از سال 1995 برای فیلم کوتاه “پیله” نامزدی جشنواره فیلم کن دریافت کرد. او با فیلم “دور” برنده جایزه بزرگ هیئت داوران، با “اقلیم” جایزه مسابقه فیپررسی، با “سه میمون” جایزه بهترین کارگردانی، با “خواب زمستانی” جایزه مسابقه فیپررسی و نخل طلایی که جایزه بزرگ است، را دریافت کرد.
زکی دمیرکوبوز
زکی دمیرکوبوز از چهره‌های شاخص در میان فیلم سازهای ترکیه و کارگردان ارزنده سینما است که در سال 1964 در ایسپارتا به دنیا آمد. در دهه 1990 اشتیاق خود را به سینما کشف کرد و در مدت کوتاهی آثار قابل توجهی تولید کرد. دمیرکوبوز که پدر موج نو ترکی است، موضوعات اسارت، سرنوشت و ایثار را بررسی می‌کند و به سمت تاریک‌تر انسان بودن متمایل می‌شود. سبک سازش‌ناپذیر او معضلات اخلاقی را بررسی می‌کند و فیلم‌های او در جشنواره‌های کن، ونیز، لوکارنو و روتردام به نمایش درآمده است.
اولین فیلم بلند او “سی بلوک” (1994) و به دنبال آن “بیگناهی” (1997) توجه زیادی را در ترکیه و مجامع بین‌المللی به خود جلب کرد و به کار حرفه‌ای دمیرکوبوز سرعت بخشید. زکی دمیرکوبوز اغلب فیلم‌هایی تولید می‌کند که بر دنیای درون و روحیات افراد تمرکز دارد. او به دلیل انتقادات تند و تحلیل عمیق شخصیت‌ها در فیلم‌هایش شناخته شده است.
این کارگردان مشهور که موفق‌ترین فیلم‌های سینمای مدرن ترکیه را ساخته است، با انتخاب بازیگران و مکان‌هایی که استفاده می‌کند، موفق می‌شود سبک خود را به گونه‌ای منحصر به فرد به مخاطب منتقل کند. یکی از مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری سبک دمیرکوبوز این است که ترکیه دوران سختی را پشت سر می‌گذاشت که او شروع به ساخت فیلم کرد. زکی دمیرکوبوز که مشکلات وجودی انسان را با موفقیت منعکس می‌کند، کاملاً شایسته جوایز بهترین کارگردانی است که برنده شده است.
بیشتر بخوانید: بیوگرافی بازیگران سریال سقف‌های شیشه‌ای
اونور اونلو
اونور اونلو یکی از فیلم سازهای ترکیه است که در تاریخ سینمای کشور ترکیه جایگاه مهمی دارد و با سبک جالب خود از منتقدان نمره کامل گرفته است. وی در سال 1352 در ازمیت به دنیا آمد.
اونور اونلو که با فیلم‌های خارق‌العاده و واقع‌گرایانه‌ای که کارگردانی کرد توجه‌ها را به خود جلب کرد، با تولیداتش در سینمای ترکیه شایسته حضور در این لیست است. اگر در فیلمی که در آن همه چیز به طور عادی پیش می‌رود، ناگهان با تصاویری مواجه شدید که نمی‌توانید آنها را درک کنید یا حتی شما را شوکه کرد، احتمالاً در حال تماشای یک فیلم از این کارگردان هستید. ” شب را روشن می‌کنی ” که در سال 2013 اکران شد، یکی از فیلم‌هایی است که سبک اونلو را به بهترین شکل منعکس می‌کند. اگر از سوژه‌های کلاسیک و روش‌های فیلمبرداری حاکم بر سینمای ترکیه خسته شده‌اید، به شما توصیه می‌کنم نگاهی به فیلم‌های اونور اونلو بیندازید.
چاگان ایرماک
چاگان ایرماک در 4 آوریل 1970 در ازمیر به دنیا آمد. او یکی از فیلم سازهای ترکیه ای مشهور است که همیشه خود را عاشق سینما معرفی کرده است، فارغ‌التحصیل دانشگاه ایگه، دانشکده ارتباطات، گروه رادیو، تلویزیون و سینما است.
چاگان ایرماک یکی از فیلم سازهای ترکیه است که توانسته بیش از همه نام خود را در سینمای ترکیه مطرح کند. حتی اگر علاقه عمیقی به سینما نداشته باشید، حتماً نام ایرمک را جایی شنیده‌اید. در واقع دلیل این امر این است که این کارگردان مشهور فیلم‌های زیادی امضا کرده است که موفقیت‌های زیادی در گیشه به دست آورده‌اند. چاگان ایرماک که تولیدات مهمی مانند “پدر و پسرم” ، “ایسیز آدام و انسان‌های ددمین” را زنده کرده است، با سبک روایی منحصربه‌فردش بسیار مورد توجه مخاطبان و منتقدان سینمایی قرار گرفته است. کارگردان مشهوری که به دنیای روانی شخصیت مرد و شخصیت پدری می‌پردازد و به روابط خانوادگی و مسائل اجتماعی نیز فضای زیادی می‌دهد.
بیشتر بخوانید: بیوگرافی هانده ارچل، بازیگر ترکیه‌ای سریال مست عشق
ممدوح اون
از فیلم سازهای ترکیه ای موفق ممدوح اون که نامش با حروف طلایی در سینمای ترکیه ذکر شده است در سال 1920 در استانبول متولد شد. ممدوح اون کارگردان مشهوری که در سال 2015 او را از دست دادیم، یکی از نام‌های افسانه‌ای است که سهم زیادی در سینمای ترکیه داشته است. اون که در مجموع روی صندلی کارگردانی 72 فیلم مختلف نشسته بود، در طول زندگی خود به عنوان فردی عاشق سینما شناخته می‌شد و سینما را در تمام جنبه‌های زندگی خود گنجانده بود.
حرفه او که در ابتدا به عنوان یک بازیگر شروع شد، به سرعت تکامل یافت و او عشق واقعی خود، کارگردانی را کشف کرد. او شرکت تولیدی خود را تأسیس کرد و با نشستن بر صندلی کارگردانی، تولیدات زیادی را امضا کرد که آثار خود را در سینمای ترکیه به جا گذاشت. فیلم‌های کلاسیک مانند “سه دوست”، “پستچی”، “گاریپ” و “دولت کوشو” تنها بخش کوچکی از تولیدات به کارگردانی ممدوح اون هستند.
امین الپر
امین آلپر در سال 1974 در آرمناک متولد شد. آلپر پس از گذراندن سال‌های دانشجویی موفق، از دبیرستان علوم آنکارا فارغ‌التحصیل شد و وارد گروه مهندسی عمران در دانشگاه بوغازیچی شد.
امین آلپر، از فیلم سازهای ترکیه ای جوان سینمای ترکیه، نامی همه کاره است که به عنوان نویسنده و آکادمیک نیز فعالیت می‌کند. آلپر که با فیلم “خواهران” که در سال 2019 اثر خود را به جا گذاشت و موفقیت خود را در کارگردانی ثابت کرد، شکست بزرگی را ایجاد کرد، عموماً به خاطر تولیدات درام خود شناخته می‌شود. کارگردان معروفی که ابتدا تصویری را در ذهن خود ترسیم کرده و سپس آن تصویر را زنده کرده است، با الهام از آنچه دیده، شنیده و خوانده است، با گفتگوهای طولانی و عمیق و میزهای راکی آنچه را که می‌خواهد در فیلم‌هایش بازگو کند. او همچنین موفق می‌شود روابط خانوادگی غیر ایده‌آل را به چشمگیرترین شکل آشکار کند.
فرزان اوزپتک
یکی دیگر از فیلم سازهای ترکیه ای مشهور فرزان اوزپتک در 3 فوریه 1959 در استانبول به دنیا آمد. او در سال 1976 به ایتالیا رفت، ابتدا به دانشگاه پروجا برای خارجیان رفت و به مدت یک سال ایتالیایی را برای برنامه‌های آینده خود آموخت.
فرزان اوزپتک که اصالت ایتالیایی دارد یکی از فیلم سازهای ترکیه است که نامش بیشتر شنیده می‌شود. اوزپتک که زندگی دانشگاهی خود را در ایتالیا گذرانده است، دارای پیشینه تحصیلی بسیار قوی است. فرزان اوزپتک که در دانشگاه رم لا ساپینزا، آکادمیا ناوونا و آکادمی هنر دراماتیکا در رشته سینما و کارگردانی تحصیل کرده است، موفق می‌شود این دانش قوی را در فیلم‌های خود منعکس کند.
کارگردانی که سبک منحصر به فردی دارد، دوست دارد از نور و رنگ‌های طبیعی برای ایجاد فضایی گرم در فیلم‌هایش استفاده کند. فرزان اوزپتک با اولین فیلم بلند خود “همام” (1997) در سینمای ترکیه سروصدا کرد. سپس فیلم‌های موفق زیادی چون “حرم سواره” (۱۹۹۹)، “لا فینسترا دی فرانته” (۲۰۰۳)، “ساتورنو کنترو” (۲۰۰۷)، “مین واگانتی” (۲۰۱۰) و “قرمز استانبول” (۲۰۱۷) را ساخت.
درویش زعیم
درویش زعیم، یک ترک قبرسی، در سال 1964 در لیماسول قبرس به دنیا آمد. ابتدا از دانشگاه بوغازیچی، گروه مدیریت بازرگانی فارغ‌التحصیل شد. او بعداً مدرک کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی را از دانشگاه وارویک دریافت کرد.
درویش زعیم از فیلم سازهای ترکیه، متولد قبرس شمالی است که نام او هم در دنیای سینما و هم در ادبیات بر سر زبان‌ها افتاده است. او روی صندلی کارگردانی ده فیلم و در مجموع یک مستند بوده و دو کتاب نیز نوشته است. یکی از فیلم‌های درویش زعیم که او را شایسته حضور در میان موفق‌ترین فیلم سازهای ترکیه کرد، فیلم “رقابت در تابوت” است که در سال 1996 کارگردانی کرد، این فیلم که در مورد زندگی پر از غیرممکن‌ها و اتفاقات شکل گرفته و در حول آن صحبت می‌کند. فیلم‌هایی از این دست سبک کارگردانی استاد را ثابت کردند. درویش زعیم که در طول عمر کارگردانی خود شایسته دریافت صدها جایزه مختلف شناخته شد، یکی از مهم‌ترین نام‌هایی است که سینمای ترکیه را تقویت می‌کند.
بیشتر بخوانید: کدام بازیگران ترک در فیلم و سریال‌های ایرانی بازی کردند؟
تولگا کاراچلیک
تولگا کاراچلیک یکی از فیلم سازهای ترکیه ای جوان است که اخیراً در سینمای ترکیه فیلم‌های موفقی تولید کرده است، او در سال 1981 در استانبول به دنیا آمد. کاراچلیک با فیلمنامه نویسی و همچنین کارگردانی خود توجه‌ها را به خود جلب کرد، با وجود اینکه فارغ‌التحصیل دانشکده حقوق بود، علاقه خود را دنبال کرد و بعد تصمیم گرفت در رشته سینما تحصیل کند. این کارگردان مشهور که موضعی قوی و زبان سینمایی دارد، با چند فیلم بسیار تأثیرگذار به کار خود ادامه داد. اولین آنها فیلم “پروانه‌ها” است که در سال 2018 اکران شد و بسیار مورد استقبال قرار گرفت.
کاراچلیک، از محبوب‌ترین فیلم سازهای ترکیه است که با اولین فیلم بلندش “کارمند عوارض” (2010) حضور بسیار قدرتمندی در کارنامه کاری خود داشت. تولگا کاراچلیک با فیلم “پروانه‌ها” که در سال 2018 فیلمبرداری کرد، در ترکیه و خارج از کشور مورد تحسین قرار گرفت. اگرچه فیلم‌های تولگا کاراچلیک معمولی هستند، اما مملو از شخصیت‌هایی هستند که به نوعی فوق‌العاده هستند، یک کمدی هوشمندانه و داستان‌های احساسی. از معروفترین ساخته‌های او می‌توان به فیلم “پیچک” (2015) و مجموعه تلویزیونی “بارتو بن” (2018) و “یاکاموز اس-245” (2022) اشاره کرد.
سخن پایانی
در تاریخ سینمای ترکیه کارگردانان ارزشمندی هستند که اثری از خود برجای گذاشته‌اند. فیلم سازهای ترکیه، کشور ترکیه را به تمام دنیا معرفی کردند. فیلمسازان ترک استعداد و مهارت خود را در هنر داستان‌سرایی در همه چیز از درام‌های تاریخی و کمدی‌های عاشقانه گرفته تا فیلم‌های هیجان‌انگیز و ترسناک نشان داده‌اند. در این مقال تعدادی از محبوب‌ترین فیلم سازهای ترکیه و معروفترین فیلم‌های آنها را برای شما گردآوری کرده‌ایم تا در لیست تماشای خود ذخیره کنید.
